DSÖ, 2021-2030 Sağlıklı Yaşlanmanın On Yılı Temel Raporu yayınladı.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından, 1 7 Aralık 2020 tarihinde, İsviçre’nin Cenevre kentinde yayınlanan “2021-2030 Sağlıklı Yaşlanma On Yılı için Temel Raporu’nda” Dünyada yaşayan 60 yaş ve üzeri 142 milyondan fazla yaşlı kişi yani tüm yaşlı insanların en az % 14’ü şu anda tüm temel günlük ihtiyaçlarının karşılanmasından yoksunlar.

Temel rapor, DSÖ tarafından “ileri yaşlarda esenliği mümkün kılan işlevsel yeteneği geliştirme ve sürdürme süreci” olarak tanımlanan sağlıklı yaşlanmayı ölçmek için mevcut verileri bir araya getirir. 2021’de başlayan ve tüm yaşlı insanların keyif alması gereken birbiriyle ilişkili beş yeteneği ele alan Sağlıklı Yaşlanmanın On Yılı’nın hedefi, “işlevsel yeteneği” optimize etmektir:

• Temel ihtiyaçları karşılama yeteneği;
• Öğrenmeye ve karar vermeye devam etmek;
• Mobil olmak;
• İlişkiler kurmak ve sürdürmek ve
• Topluma katkı sağlamaktır.

Temel rapor, İrlanda, Meksika ve Vietnam gibi bu alanların her birinde sağlıklı yaşlanma girişimlerine başlamada başarılı olan ülkelerin deneyimlerini sunmaktadır. Ayrıca yaşlı yetişkinlerin baştan sona meşgul olması gerektiğini vurguluyor.

Rapor, hükümette, akademide, sivil toplumda ve özel sektörde çalışan ve insanların ileri yaşlarda iyi yaşama becerilerini etkileyen kararlar alan kişilere yöneliktir.

“İnsanlar artık tarihteki herhangi bir zamandan daha uzun yaşıyor. Ancak hayata daha fazla yıl eklemek, yıllara daha fazla hayat katmakla birlikte olmazsa, karışık bir nimet olabilir” denmektedir.

DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus. “ Sağlıklı Yaşlanmanın On Yılı için Temel Raporu, politika yapıcıların ve birden çok hizmet sağlayıcının yaşlı yetişkinlerle etkileşim kurma şeklini değiştirme potansiyeline sahiptir. Bize çok şey vermeye devam eden eski nesillerimizin yeteneklerini ve refahını geliştirmek için birlikte çalışmalıyız. ”

Rapor ayrıca işbirliğini teşvik etmek ve sağlıklı yaşlanmaya yönelik ilerlemeyi daha iyi ölçmek için neye ihtiyaç duyulduğunu tartışıyor.

DSÖ Anne, Yenidoğan, Çocuk ve Ergen Sağlığı ve Yaşlanma Departmanı Direktörü Dr. Anshu Banerjee, “Dünyanın dört bir yanından gelen kanıtlar ve vaka çalışmaları, yaşlıların bulunduğu ülkelerde ve topluluklarda neler yapılabileceğine dair pratik örnekler veriyor” diyor.

Rapora göre, dünyadaki ülkelerin yalnızca dörtte biri, sağlıklı yaşlanmaya doğru küresel ilerlemeyi izlemek için kullanılabilecek karşılaştırılabilir veriler derliyor. Bazı ülkeler vardır toplanması ve politika için ve yaşlı kişilerle programları geliştirmek için verileri kullanarak raporda sunulmuştur. Bu ülkeler Şili, Çin, Finlandiya, Gana, Hindistan, Katar, Singapur ve Tayland’dır.

Sağlıklı yaşlanmaya yönelik taahhüdün bir göstergesi olarak ülkeler tarafından rapor edilecek bir dizi gösterge, 2016-2020 Yaşlanma ve Sağlık Küresel Stratejisinin bir parçası olarak DSÖ Üye Devletleri tarafından kabul edilmiş ve 2021-2030 Sağlıklı On Yıl bağlamında 2020’de onaylanmıştır. Yaşlanma üzerine Ulusal Bir Komite veya Forum kurulması; yaşlıların sağlık ve sosyal bakım ihtiyaçlarının kapsamlı değerlendirmeleri ve uzun vadeli bakımı güçlendirmeye yönelik bir politika. Temel rapor, 2018 (ilk veri toplama gerçekleştiğinde) ve 2020 arasında 10 göstergenin tamamında iyileştirmeler olduğunu belirtmektedir. Ayrımcılıkta  en fazla ilerleme, sağlıklı yaşlanmayla ilgili ulusal politikaların oluşturulmasında ve en azından yaşa dayalı yasalara karşı yasaların yürürlüğe konulmasında ve uygulanmasında kaydedilmiştir.

Raporun başyazarı ve DSÖ Yaşlanma ve Sağlık Birimi Başkanı Dr. Ritu Sadana, “Bu rapor, ülkeler arasında öğrenmeyi teşvik edebileceğimiz ve önümüzdeki on yıl boyunca sağlıklı yaşlanmaya doğru ilerlemeyi ölçebileceğimiz faydalı bir referans görevi görecektir” dedi. Sağlıklı yaşlanmanın tüm yönlerine ilişkin kanıtları ve bilgileri iyileştirmek ve ülkelerdeki etkiyi desteklemek için Hükümetler, diğer BM kuruluşları, Sivil Toplum ve Dünya Uzmanlık Kuruluşları ve Uzmanlarıyla birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Daha karşılaştırılabilir veriler, kaydedilen ilerleme düzeyini net bir şekilde belirlememizi ve daha fazla dikkat gerektiren alanları belirlememizi sağlayacaktır.” dedi.

Raporun bağlamı, DSÖ ve daha geniş BM sisteminin, yeni belirlenen BM Sağlıklı Yaşlanma On Yılı, 2021-2030 aracılığıyla yaşlıların yaşamlarını iyileştirme çabalarını uygulama taahhüdüdür. DSÖ, ilerleme raporlarını 2023, 2026 ve 2029’da derleyecek ve Dünya kamuoyu ile paylaşacaktır.

Yararlanılacak Kaynaklar